Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a odrzucenie spadku

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a odrzucenie spadku

Często zdarza się, że w skład spadku oprócz aktywów (oszczędności, nieruchomości, ruchomości) wchodzą też długi (kredyty, pożyczki). Wtedy należy zastanowić się czy długi nie przekraczają tego co możemy uzyskać ze spadku.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.

Oświadczenie można złożyć przed sądem albo przed notariuszem. Może być złożone ustnie albo na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym.

Nieważne jest oświadczenie złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu. Oświadczenie nie może być też odwołane.

Od 18 października 2015 r. jeśli spadkobierca nie złoży oświadczenia w tym terminie, to jest to jednoznaczne z przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Jeśli otwarcie spadku (śmierć spadkobiercy) nastąpiło przed 18 października 2015 r., to zasadą jest, że brak oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powodował proste przyjęcie spadku, czyli bez ograniczenia odpowiedzialności za długi.

W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Odpowiedzialność ponosi się jednak z całego swojego majątku.

Przykład: W skład spadku wchodzi: samochód o wartości 25 tys. zł, oszczędności o wartości 15 tys. zł, 1/2 udziału w nieruchomości o wartości 100 tys. zł oraz długi w wysokości 200 tys. zł. Stan czynny spadku wynosi 140 tys. zł (25 tys. + 15 tys. + 100 tys.), zatem spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi do kwoty 140 tys. zł.

Jednak, jeśli wartość długów znacznie przekracza wartość stanu czynnego spadku albo w spadku można odziedziczyć same długi, należy zastanowić się nad odrzuceniem spadku. Pozwala to często na uniknięcie procesów sądowych i postępowania egzekucyjnego. Należy pamiętać, że jeśli przyjmiemy spadek, odpowiadamy całym swoim majątkiem, jednak do określonej kwoty. Zatem jeśli spadkobierca ma oszczędności, wartościową nieruchomość, samochód albo inne ruchomości, wierzyciel może skierować egzekucję także do tych składników majątku osobistego.

Przykład: W skład spadku wchodzi: samochód o wartości 25 tys. zł, oszczędności o wartości 15 tys. zł, 1/2 udziału w nieruchomości o wartości 100 tys. zł oraz długi w wysokości 200 tys. zł. Spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobierca nie ma oszczędności ale jest właścicielem nieruchomości o wartości 250 tys. zł. Wierzyciel może skierować egzekucję do nieruchomości spadkobiercy, gdyż jest to składnik majątku którego wartość przewyższa długi.

Pamiętaj !!!

Do momentu przyjęcia spadku albo upływu terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wierzyciele spadkowi mogą kierować egzekucję tylko do przedmiotów majątkowych wchodzących w skład spadku. Od chwili przyjęcia spadku bądź upływu terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swego majątku. Wierzyciele spadkowi mogą skierować egzekucję zarówno do składników spadku, jak i do składników majątku osobistego spadkobiercy.


Niniejszy artykuł jest ogólnym omówieniem tematu. Każda sprawa jest wielowątkowo i wymaga dokładnej analizy. W związku z powyższym zachęcam do skorzystania z usług profesjonalnego pełnomocnika.


Zapraszam do zapoznania się z innymi zagadnieniami z zakresu prawa spadkowego.