Odszkodowanie lub zadośćuczynienie za zmarnowany urlop

Odszkodowanie lub zadośćuczynienie za zmarnowany urlop

Sezon wakacyjny zbliża się wielkimi krokami. W katalogach oraz na stronach internetowych biur podróży możemy zobaczyć zdjęcia przedstawiające atrakcyjne hotele z dużymi, nowocześnie urządzonymi pokojami oraz pięknymi basenami. Jednak co zrobić w sytuacji, gdy standard hotelu jest niezgodny z ofertą albo dodatkowe atrakcje, gwarantowane umową nie zostaną zrealizowane?

Odpowiedzialność organizatora za wykonanie usług turystycznych

Warunki oferowania, sprzedaży i realizacji imprez turystycznych reguluje ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Zgodnie z artykułem 48 ust. 1 ustawy, organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych.

Zatem jeśli w biurze podróży zawieramy umowę o udział w imprezie turystycznej obejmującą transport, zakwaterowanie, opiekę rezydenta to za wykonanie wszystkich tych usług odpowiedzialność ponosi biuro podróży.

Wykonanie usług turystycznych niezgodnie z umową

Jeśli usługa turystyczna jest wykonywana niezgodnie z umową np. zakwaterowanie w innym hotelu, pokój o niższym standardzie, brak animacji, pokój o mniejszym metrażu, brak widoku na morze itd., to podróżny powinien niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, zawiadomić o tym organizatora. Niezgodności powinny być usunięte przez organizatora. Jeżeli organizator turystyki nie usunie niezgodności w rozsądnym terminie wyznaczonym przez podróżnego, podróżny może dokonać tego sam i wystąpić o zwrot poniesionych, niezbędnych wydatków. Podróżny nie jest zobowiązany do wyznaczenia terminu, jeżeli organizator odmówi usunięcia niezgodności lub gdy z okoliczności wynika, że niezgodność powinna być usunięta niezwłocznie.

Świadczenia zastępcze

Organizator turystyki, który w czasie trwania imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie usług stanowiących istotną część tej imprezy jest obowiązany, bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenia zastępcze.

Przykład: Podróżny wykupił wycieczkę objazdową. Program wycieczki obejmował zwiedzanie poszczególnych miast a w nich konkretnych atrakcji. Jednego dnia nie udało się zrealizować wszystkich punktów programu. Zatem organizator powinien zaproponować świadczenie zastępcze – np. zwiedzanie innej atrakcji turystycznej.

Jeżeli jakość świadczeń zastępczych jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, organizator turystyki powinien odpowiednio obniżyć cenę imprezy turystycznej.

Podróżny może odrzucić zaproponowane świadczenia zastępcze tylko wtedy, gdy nie są one porównywalne z tym, co zostało uzgodnione w umowie o udział w imprezie turystycznej lub jeżeli przyznana obniżka ceny jest nieodpowiednia.

Jeżeli nie jest możliwe zaproponowanie świadczeń zastępczych lub podróżny je odrzuci, wówczas podróżny jest uprawniony do uzyskania obniżenia ceny, odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Obniżka ceny, odszkodowanie, zadośćuczynienie

Obniżka ceny przysługuje podróżnemu za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że niezgodność została spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego. Żądana kwota musi być zatem uzależniona od rodzaju i stopnia niezgodności oraz od czasu trwania niezgodności. Podróżny może żądać obniżenia ceny w przypadku np. zakwaterowania w pokoju o niższym standardzie, braków w wyposażeniu pokoju, braku lub niemożności korzystania z basenu itd.

Podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Organizator turystyki powinien niezwłocznie wypłacić odszkodowanie lub zadośćuczynienie.

Odszkodowanie przysługuje za szkodę majątkową. Obejmuje zarówno rzeczywiście wyrządzoną szkodę, czyli straty, które poniósł poszkodowany jak i utracone korzyści. Zatem odszkodowanie będzie przysługiwało podróżnemu, jeśli z uwagi na niezgodność usługi z umową poniósł dodatkowe koszty np. w hotelu zamiast 3 posiłków dziennie, były gwarantowane 2 posiłki a trzeci był dodatkowo płatny – podróżny będzie mógł żądać odszkodowania w takiej wysokości, w jakiej poniósł koszty dodatkowych posiłków.

Zadośćuczynienie przysługuje za szkodę niemajątkową, czyli cierpienia fizyczne i psychiczne wynikające z niedogodności podczas imprezy turystycznej. Katalog sytuacji, które mogą powodować roszczenie o zadośćuczynienie jest otwarty i zależy od konkretnego przypadku. Są to wszelkie niedogodności, które powodują brak możliwości czerpania przyjemności z urlopu i zrelaksowania się.

Kiedy podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie

Podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za niezgodność usług turystycznych z umową, w przypadku gdy organizator turystyki udowodni, że:

  • winę za niezgodność ponosi podróżny;
  • winę za niezgodność ponosi osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć;
  • niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami.

Należy pamiętać, że roszczenia o obniżkę ceny, odszkodowanie i zadośćuczynienie przedawniają się z upływem 3 lat.


Niniejszy artykuł jest ogólnym omówieniem tematu odpowiedzialności za wykonanie usług turystycznych. Każda sprawa jest wielowątkowa i wymaga dokładnej analizy. W związku z powyższym zachęcam do skorzystania z pomocy adwokata.


Zapraszam do zapoznania się z innymi zagadnieniami z zakresu prawa cywilnego.