Prawo cywilne

Jak odstąpić od umowy sprzedaży zawartej na odległość?

Jak odstąpić od umowy sprzedaży zawartej na odległość?

Konsumentowi, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, przysługuje ustawowe prawo  odstąpienia od umowy w terminie 14 dni bez podawania przyczyny.

Kto może odstąpić od umowy?

Zgodnie z art. 221 Kodeksu cywilnego: „Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową„.

Czyli kupując w sklepie internetowym buty (nie prowadząc działalności gospodarczej np. sklepu obuwniczego i nie kupując towaru do sklepu) możemy odstąpić od umowy bez podania przyczyny.

Kiedy umowa jest zawarta na odległość?

Umowa zawarta na odległość to umowa zawarta z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Zatem umowa zawarta na odległość to taka umowa, która będzie negocjowana i zawarta wyłącznie przy użyciu korespondencji pocztowej, Internetu, telefonu, faksu.

Kiedy umowa jest zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa?

Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa to umowa z konsumentem zawarta:

  • przy jednoczesnej fizycznej obecności stron w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy,
  • w wyniku przyjęcia oferty złożonej przez konsumenta w okolicznościach, o których mowa powyżej,
  • w lokalu przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość bezpośrednio po tym, jak nawiązano indywidualny i osobisty kontakt z konsumentem w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy, przy jednoczesnej fizycznej obecności stron,
  • podczas wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę, której celem lub skutkiem jest promocja oraz zawieranie umów z konsumentami;

Lokalem przedsiębiorstwa jest:

  • nieruchomość albo część nieruchomości, w której przedsiębiorca prowadzi działalność na stałe, albo
  • rzecz ruchoma, w której przedsiębiorca prowadzi działalność zwyczajowo albo na stałe, np. stoiska, budki itp.

Termin w jakim można odstąpić od umowy

Od umowy można odstąpić w terminie 14 dni. Jeśli przedsiębiorca jest zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy, to bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się od odebrania rzeczy przez adresata albo upoważnioną osobę. Dla pozostałych umów bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy

Konsument, żeby skorzystać ze swojego uprawnienia do odstąpienia od umowy, musi złożyć stosowne oświadczenie. Oświadczenie to musi jednoznacznie wyrażać wolę odstąpienia od umowy. Dla oceny czy został zachowany termin do odstąpienia od umowy decydujący jest moment wysłania oświadczenia do przedsiębiorcy.

Jeśli przedsiębiorca zapewnia możliwość złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy drogą elektroniczną, konsument może skorzystać z tej formy. Jest to dodatkowe uprawnienia konsumenta. Zgodnie z regulaminem może wtedy skorzystać z formularza na stronie internetowej przedsiębiorcy albo wysłać oświadczenia za pomocą wiadomości e-mail.

Jeśli konsument złoży oświadczenia o odstąpieniu od umowy drogą elektroniczną, to przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie przesłać konsumentowi na trwałym nośniku potwierdzenie otrzymania oświadczenia.

Należy pamiętać, że w razie sporu z przedsiębiorcą ciężar dowodu co do wykazania skutecznego odstąpienia od umowy spoczywa na konsumencie. Należy posiadać potwierdzenie nadania listu poleconego do przedsiębiorcy albo potwierdzenie otrzymania oświadczenia, gdy było ono złożone drogą elektroniczną.

W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą.

Zwrot rzeczy

Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę, nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem.

Bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy ponosi konsument, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.

Rzecz zwrócona nie powinna nosić śladów używania. Jeśli konsument korzystał z rzeczy w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy to ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej.

Obowiązek zwrotu płatności

Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Jeżeli jednak konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, to przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.

Przykład: Konsument zawiera umowę sprzedaży butów za pośrednictwem strony internetowej przedsiębiorcy. Cena butów to 250 zł. Do wyboru ma doręczenie towaru przesyłką pocztową za 10 zł (najtańszy sposób doręczenia) oraz przesyłkę kurierską za 20 zł. Konsument wybiera przesyłkę kurierską. Po odbiorze towaru konsument dochodzi do wniosku, że jednak buty mu się nie podobają i wysyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Z uwagi na to, że konsument nie wybrał najtańszego sposobu dostawy, to przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu dodatkowych kosztów przesyłki. Przedsiębiorca jest zobowiązany do zwrotu kwoty 250 zł (cena butów) i 10 zł (cena najtańszego sposobu dostawy).

Zwrot płatności powinien być dokonany przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, jakiego użył konsument, chyba że konsument wyraźnie zgodził się na inny sposób zwrotu, który nie wiąże się dla niego z żadnymi kosztami.

Przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej. Jednak przedsiębiorca nie może wstrzymać się ze zwrotem płatności, jeśli zaproponował, że sam odbierze towar.

Wyłączenie prawa do odstąpienia od umowy

Należy pamiętać, że w przypadku niektórych umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość konsumentowi nie przysługuje prawo do odstąpienia. Dotyczy to m.in. umów:

  • o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy,
  • których przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb,
  • których przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu,
  • których przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu,
  • o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi,
  • o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy.

Reasumując:

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny. Dla zachowania terminu do odstąpienia od umowy, wystarczające jest wysłanie w tym czasie oświadczenia. Jeśli oświadczenie wysyłamy drogą elektroniczną to przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie przesłać konsumentowi potwierdzenie otrzymania oświadczenia. W razie sporu z przedsiębiorcą to konsument musi udowodnić, że w terminie złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności.

Niniejszy artykuł jest ogólnym omówieniem tematu. Każda sprawa jest wielowątkowa i wymaga dokładnej analizy. W związku z powyższym zachęcam do skorzystania z pomocy adwokata.

Zapraszam do zapoznania się z innymi zagadnieniami z zakresu prawa cywilnego.