Zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego z OC sprawcy kolizji

Zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego z OC sprawcy kolizji

Uszkodzenie samochodu zawsze wiąże się z formalnościami polegającymi na zgłoszeniu szkody do zakładu ubezpieczeń a później trudnościami wynikającymi z naprawy i rozliczenia jej kosztów.  Dodatkowo w czasie niezbędnym do naprawy pojazdu, poszkodowany pozostaje bez środka transportu. W obecnych czasach samochód nie jest dobrem luksusowym, tylko jest powszechnie używany w codziennym życiu. Dlatego też odszkodowanie za uszkodzenie albo zniszczenia  samochodu, oprócz kosztów naprawy, powinno obejmować także wydatki na najem pojazdu zastępczego.

Ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego

Jednym z ubezpieczeń obowiązkowych jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów tzw. ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Zatem jeśli jesteśmy obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia to odszkodowanie, zgodnie z umową, wypłaci zakład ubezpieczeń.

Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z:

• wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego,
• bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego,

• zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.

Najem pojazdu zastępczego

Często podczas zgłaszania szkody zakład ubezpieczeń informuje nas o możliwości skorzystania z najmu pojazdu zastępczego. Czasami również zakład ubezpieczeń informuje jaką maksymalną stawkę za najem pojazdu zastępczego oraz jaki okres najmu uznaje do wypłaty odszkodowania. Zdarza się, że stawki przyjmowane przez zakład ubezpieczeń nie odpowiadają rynkowym stawkom najmu pojazdu zastępczego. Ustalanie stawek najmu oraz okresu najmu bez analizy konkretnego przypadku nie ma uzasadnienia prawnego.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17.11.2011 r., sygn. akt: III CZP 05/11 uznał, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że poszkodowany według swojej woli może skorzystać z oferty najmu pojazdu przedstawionej przez zakład ubezpieczeń albo wybrać ofertę innej wypożyczalni samochodów.

Podkreślić nadto należy, że poszkodowany nie ma obowiązku wynajmowania pojazdu zastępczego za najniższą stawkę na rynku, lecz po stawkach występujących na rynku. Poszkodowany nie ma też obowiązku ustalania średniej stawki najmu samochodów podobnej klasy na rynku lokalnym.

Szkodę stanowi więc koszt wynajmu konkretnego pojazdu podobnej klasy, co uszkodzony pojazd.

Okres najmu

Zakłady ubezpieczeń ustalając wysokość odszkodowania za najem pojazdu zastępczego zazwyczaj przyjmują, że najem był uzasadniony jedynie w technologicznym czasie naprawy samochodu.

Technologiczny czas naprawy, ustalony na podstawie programów kosztorysowych, uwzględnia sumę operacji naprawczych niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Nie uwzględnia jednak wielu czynników, które mogą wystąpić podczas naprawy i w normalnym jej toku (np. oczekiwanie na części zamienne, możliwości organizacyjnych, dni wolne od pracy, itp.). Zatem technologiczny czas naprawy jest o wiele krótszy od rzeczywistego czasu naprawy.

Ustalanie uzasadnionego okresu najmu wyłącznie w oparciu o tzw. technologiczny czas naprawy, oznacza pominięcie znacznego przedziału czasowego, w którym poszkodowany obiektywnie nie ma możliwości korzystania z własnej rzeczy. Takie działanie zakładów ubezpieczeń prowadzi do częściowego przeniesienia ciężaru naprawienia szkody na poszkodowanego.

Jeśli samochód, z uwagi na zakres uszkodzeń nie może być użytkowany to poszkodowany może żądać zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres od zaistnienia szkody/zgłoszenia szkody aż do naprawy samochodu/odebrania naprawionego samochodu.

W przypadku odmowy wypłaty odszkodowania przez zakład ubezpieczeń w żądanej wysokości, poszkodowany może żądać naprawienia szkody na drodze postępowania sądowego.

Niniejszy artykuł jest ogólnym omówieniem tematu. Każda sprawa jest wielowątkowa i wymaga dokładnej analizy. W związku z powyższym zachęcam do skorzystania z pomocy adwokata.

Zapraszam do zapoznania się z innymi zagadnieniami z zakresu prawa cywilnego.